Lễ giổ Tổ nói chung được xem như là một hình thức tín ngưỡng văn hóa bảo tồn được nét truyền thống của người Việt Nam ta từ xưa cho đến nay. Đây không chỉ là một dịp để mỗi người nhớ về cội nguồn, hay nguồn gốc ra đời của một ngành nghề. Mà còn thể hiện đúng đạo lý uống nước nhớ nguồn của dân tộc ta. Ngành may cũng không phải là ngoại lệ, việc tổ chức lễ giỗ Tổ ngành may đã trở thành một thông lệ đối với mọi người làm việc ở lĩnh vực này.
Vậy ngày giỗ Tổ nghề may thường được tổ chức vào ngày nào? Chúng mang nguồn gốc cũng như ý nghĩa như thế nào? Tiến thành tổ chức cúng lễ cần được thực hiện ra sao cho đúng? Cùng Đồ Cúng Tâm Linh tham khảo qua bài viết sau đây nhé!
Nguồn gốc ra đời ngày giỗ tổ ngành may
Theo truyền thuyết xưa, Bà Nguyễn Thi Sen là người sinh ra và lớn lên tại làng Trạch Xá, xã Hòa Lâm, huyện Ứng Hòa, Trấn Sơn Tây. Đây chính là ngôi làng được xây lên từ thời Hùng Vưng do tướng quân Quý Minh Đại Vương lập ra. Ở tuổi độ đôi mươi, tuổi trăng tròn thì bà được xem là một người con gái tài giỏi, nết na và dịu dàng đặc biệt lại rất giỏi về vấn đề dệt vải, thêu thùa.
Trong cuốn Đại Việt Sủ Ký Toàn thư từng viết, Vua Đinh Tiên Hoàng thời bấy giờ ông đã lập nên 5 Hoàng Hậu bao gồm: Đan Gia, Trinh Minh, Kiều Quốc, Cồ Ông và Ca Quốc. Một trong năm vị Hoàng Hậu chính là người đã sáng lập ra nghề May & bà sau nay được xem chính là tổ của nghề thợ may. Người này chính là Hoàng Hậu Cồ Quốc tài đức vẹn toàn.
Sử xưa kể lại rằng trong 1 chuyến du hành về Trấn Sơn Tây để chọn ra hiền tài giúp nước thì Vua Đinh Tiên Hoàng tình cờ đến trạch Xá, Tổng Hòa Lâm, H.Ứng Hòa & gặp được bà Nguyễn Thị Sen ( Tứ Phi Hoàng Hậu , Vua đã bị cảm mếm bà ngay từ cái nhìn đầu tiên sau đó khi về đến kinh thành Vua đã cho người hỏi cưới Bà.
Khi ở trong cung, Bà được giao trọng trách là quản lý toàn bộ các vấn đề về may trang phụ cho Hoàng Triều. Với sự thông mình, tài giỏi cũng như khéo léo và sáng tạo bà đã chỉ dạy cho những cung phi tạo nên những quần áo của các Hoàng Thân, Hàng Hậu, Hoàng Tử…
Thời đầu bà đã phải cầm tay chỉ dạy cho từng người cách cầm kim, đi kỉm và sau này những người được bà chỉ dạy lại tiếp tục chỉ cho những người khác & cuối cùng bà đã xây dựng được cho mình 1 đội ngũ thợ may đông đảo trong cung. Điều mà xưa nay chưa có một vị Hoàng Hậu nào làm được.
Năm Kỷ Mão (979) Vua Đinh Tiên Hoàng bị gian thần mưu sát. Bà ở trong cung nhưng lại cảm thấy không còn vui vẻ như trước do phải nhìn cảnh binh đao, tranh quyền đoạt vị nên cuối cùng bà quyết định đã đưa con của mình trở về lại làng Trạch Xá quê hương. Sau khi về làng Bà lại tiếp tục chỉ dạy lại nghề may cho người dân ở quê hương mình từ đó nghề được truyền từ người này qua người khác sau này đã trở thành một làng nghề.
Sau nhiều năm truyền thụ lại nghề thì Bà đã mất vào ngày 12 tháng Chạp. Đây cũng chính là ngày được dân làng Trạch Xá dùng làm ngày giỗ tổ nghề thợ may nhằm biết ơn về công lao đức của bà. Hiện tại nơi đây vẫn còn đền thờ Đức Thánh Tổ Nghề May, nếu bạn có dịp ra đây thì nên ghé thăm qua đền của bà.
Các món lễ vật trong mâm cung tổ nghề May
Tùy vào từng khu vực, vùng miền, công ty xưởng may để bày biện những món lễ vật vào ngày giỗ tổ thông thường lễ vật bao gồm: Đối với xưởng may như các xưởng áo đồng phục hay là những công ty dệt may thì nên bày lễ bao gồm:
- 1 Đĩa trầu cau
- Ly rượu
- 1 cành hoa
- 1 con gà
- Và chén nước lã.
Ngoài ra tại một số nơi còn cúng thêm đầu heo, heo quay nguyên con,…. tùy theo từng ước nguyện để bầy biện sao cho phù hợp. Vị trí đặt bàn cúng nên đặt tại nơi khang trang và sạch sẽ bên cạnh nên có thêm 1 cái bàn may.
Đối với quê hương tại làng Trạch Xá của bà thì lễ giỗ tổ nghề nay được tổ chức hết sức linh đình và trang trọng vì hằng năm cứ vào ngày này lại có rất nhiều người từ phương xa đến dâng lễ để cầu mong cho công việc làm ăn của mình.
Các món lễ vật ở đền tổ nghề ngày này thông thường bạn sẽ thấy:
- Bánh chưng hoặc bánh tét
- Chả lụa
- 1 mâm ngũ quả
- Hoa lay ơn
- Rượu nếp
- Hoa quả
- Xôi
- Heo quay nguyên con
- Giấy cúng cùng Mâm ngũ quả
- Nhang rồng phục năm tất
- 1 hũ Gạo
- 1 hũ Muỗi
- Nến
- Ấm trà bắc pha sẵn
Bài văn khấn giỗ tổ ngành may
Sau khi chuẩn bị các món lễ vật, lên hương đèn xong thì những nghệ nhân lớn tuổi đã được chỉ định sẵn ( đa phần là những người tài cao đức rộng trong nghề ) làm chủ bái, khấn vái để cảm tạ công ơn của Tổ Nghề đã sáng lập ra nghề may mặc, những vị tiền nhân đã có công đóng góp, và cải tiến nghề giúp cho đời sống của người làm nghề trở nên sung túc, công việc được thuận lợi, làm ăn phát đạt.
Khi chuẩn bị lễ vật xong, lên hương đèn, những nghệ nhân kì cựu ăn mặc chỉnh tề (áo dài hay âu phục) làm chủ bái, khấn vái cùng với nội dung cảm tạ công ơn của vị Tổ nghề khai sáng ra nghề may mặc và các bậc tiền hiền đã góp phần nâng cao, cải tiến nghề nghiệp của mình để có đời sống sung túc & cầu mong nghề nghiệp ngày càng thuận lợi, phát đạt. Lễ cúng xong, thợ thầy cùng vui hưởng, chuyện trò và trao đổi công việc.
Bài Văn Cúng Giổ Tổ Ngành May Cụ Thể Như Sau:
Nam mô A Di Đà Phật! (đọc khấn 3 lần)
Con xin kính lạy chín phương trời, mười phương Chư Phật, Chư Phật mười phương.
Kính lạy Hoàng Thiên Hậu Thổ chư vị Tôn thần.
Con xin kính lạy ngài Đông Trù Tư mệnh Táo phủ thần quân.
Con xin kính lạy các ngài Thần linh, Thổ địa cai quan trong xứ này.
Tín chủ con tên là ……………
Cư ngụ tại………
Hôm nay vào ngày 12 tháng chạp năm …………
Tín chủ con lễ biện tâm thành, hương hoa trà quả, đốt nén hương nhang dâng lên trước án, thành tâm kính mời: Đức Hoàng Thiên Hậu Thổ Chư vị Tôn Thần, ngài Bản cảnh Thành Hoàng, ngài Bản xứ Thổ Địa, ngài Bản gia Táo Quân cùng Chư vị Tôn thần.
Con xin kính mời ngài Thánh sư nghề MAY.
Con cúi xin Chư vị Tôn thần Thánh sư nghề MAY thương xót cho tín chủ con, giáng lâm trước án, chứng giám lòng thành, thụ hưởng các món lễ vật, phù trì tín chủ chúng con toàn gia an lạc, công việc hanh thông. Người vượng, tâm đạo mở mang, tài lộc tăng tiến, sở cầu tất ứng, sở nguyện tòng tâm.
Chúng con lễ bạc tâm thành, trước án kính lễ, cúi mong được phù hộ độ trì.
Nam mô A Di Đà Phật! ( đọc khấn 3 lần )
Ý nghĩa việc tổ chức lễ giỗ tổ ngành may
Việt Nam ta từ xưa cho đến nay truyền thống ghi nhớ công ơn nguồn cội đã là nét đẹp trong văn hóa. Mọi ngành nghề, lĩnh vực cho đến gia đình, hay dòng họ đều có ngày giỗ Tổ. Giỗ Tổ ngành may được tổ chức nhằm mục đích tưởng nhớ và biết ơn các vị tổ tiên đã sáng lập ra nghề. Thứ 2 là cầu mong tổ nghề đã phù hộ gia chủ làm ăn phát đạt và gặp nhiều may mắn.
Một số câu hỏi thường gặp về ngày giỗ tổ ngành may
Nghề may đến từ đâu ?
Nghề may bắt nguồn từ lành Trạch Xá, Tổng Hòa Lân, Huyện Ứng Hòa.
Ai là người làm chủ bái trong lễ giỗ tổ nghề may ?
Phần lớn là do những người lớn tuổi, tài cao đức rộng trong nghề.
Những món lễ vật trong mâm cúng tổ nghề ?
Cành hoa, gà cúng – đĩa trầu cau – ly rượu và chén nước lã
Giỗ tổ nghề thợ may là vào ngày nào ?
Giỗ tổ nghề may vào ngày 12/12 Âm Lịch
Tổ nghề thợ may là ai ?
Tổ nghề thợ may có tên đây đủ là Bà Nguyễn Thị Sen là 1 trong năm vị Hoàng Hậu của vua Đinh Tiên Hoàng.
>> Xem thêm: Các Ngày Giỗ Tổ Nghề Tại Việt Nam: Văn Khấn, Mâm Cúng Chi Tiết
Hy vọng với những thông tin chia sẻ trên sẽ giúp bạn có thêm những kiến thức hữu ích về lễ giỗ Tổ ngành may. Nếu bạn cần tư vấn chuyên sâu hơn, hay có nhu cầu đặt mâm cúng trọn gói. Hãy liên hệ ngay với chúng tôi Đồ Cúng Tâm Linh để nhận được các ưu đãi tốt nhất nhé!
